ویروس Stuxnet دوم: چند پرسش و پاسخ
- Duqu چیست؟
یک ویروس جدید است که فقط مراکز و موسسات خاصی را در اروپا، آفریقا و خاورمیانه مورد هدف قرار میدهد.
- این ویروس چه ارتباطی به ویروس Stuxnet دارد؟
بسیاری از بخش‌های این ویروس کاملاً مشابه ویروس مشهور Stuxnet است. در بعضی قسمتها، برنامه ویروس Duqu خط به خط مشابه Stuxnet است. به همین دلیل به این ویروس، نامهای Stuxnet دوم یا Stuxnet پسر داده شده است.
- چرا نام Duqu روی این ویروس گذاشته شده است؟
Duqu به صورت «دی یو-کی یو» تلفظ میشود. این ویروس فایلهایی با پیشوند DQ بر روی کامپیوتر قربانی ایجاد میکند.
- زمان ظهور این ویروس چه تاریخی بوده است؟
ویروس Duqu حدود هفت هفته قبل برای اولین بار مشاهده شده ولی برخی گزارشات حاکی از آن است که این ویروس از دی ماه سال گذشته فعال بوده است.
- ویروس Duqu چکار میکند؟
این ویروس بر روی شبکههایی که آلوده کرده است، اقدام به جمعآوری اطلاعات میکند.
- ویروس Duqu چگونه عمل میکند؟
ویروس ابتدا اقدام به آلوده کردن کامپیوتر میکند. نحوه این آلودگی بطور کامل و دقیق مشخص نیست ولی روشهای مختلف از جمله حافظه های USB و فریب از طریق مهندسی اجتماعی (Social Engineering)، گزارش شده است.
پس از آلوده کردن کامپیوتر، ویروس با یک مرکز فرماندهی که در کشور هند است، تماس برقرار میکند. (در حال حاضر، این ارتباط قطع شده است.) از طریق این مرکز، دستورات جدید و انواع برنامههای مخرب دریافت شده و بر روی کامپیوتر قربانی به اجرا در میآید. همچنین اگر کامپیوتر آلوده، به شبکه وصل باشد، کل شبکه توسط ویروس برای شناسایی نقاط ضعف احتمالی، کنترل و بررسی شده و نتیجه به دست آمده به مرکز فرماندهی ارسال میشود.
- هدف اصلی ویروس Duqu چیست؟
در حال حاضر اهداف خاص ویروس Duqu مشخص نیست. احتمال داده میشود که ویروس در حال ایجاد بسترهای لازم برای انجام یک حمله خاص است. ساختار فعلی ویروس Duqu هیچگونه امکانات حمله و تخریب ندارد ولی در هر لحظه میتواند از طریق ارتباط با مرکز فرماندهی، این نوع قابلیتها را به دست آورد.
- قربانیان ویروس Duqu چه افراد و مراکزی هستند؟
درباره قربانیان اصلی ویروس Duqu اختلاف نظر وجود دارد. برخی معتقدند که این ویروس برای حمله به مراکز صدور گواهینامههای دیجیتالی (Certificate Authority) طراحی شده و برخی دیگر، سیستمهای مدیریت صنعتی خاصی را قربانی و هدف اصلی ویروس Duqu میدانند.
- نویسندگان و گردانندگان ویروس Duqu چه کسانی هستند؟
با توجه به شباهت بسیار زیاد بین ویروس Stuxnet و Duqu، احتمال داده میشود همان تشکیلاتی که مسئول ساخت و توزیع ویروس Stuxnet بودند، پشت ویروس Duqu هم باشند. با آنکه به اثبات نرسیده، تقریباً همه کارشناسان، دولت آمریکا و اسرائیل را عامل اصلی ساخت و انتشار ویروس Stuxnet دانستهاند. از طرف دیگر، برخی کارشناسان، شباهت برنامه نویسی بین دو ویروس را چندان با اهمیت ندانسته و کپی برداری از ویروس های قدیمی برای ساخت ویروس های جدید را یک امر عادی و متداول می دانند. با توجه به مطرح شدن گسترده ویروس Stuxnet در رسانه های عمومی، استفاده مجدد از این ویروس برای ساخت یک ویروس دیگر و انجام یک کار مشابه، اقدام ناشیانه ای به نظر می رسد که از مراکزی مانند دولت های آمریکا و اسرائیل بعید می باشد.
- از کجا بدانیم آلوده به ویروس Duqu شدهایم؟
ضدویروس McAfee از اوایل هفته گذشته، با فایل های بروز رسانی DAT 6501 و به بعد، قادر به شناسایی ویروس Duqu است. البته احتمال دارد که گونههای جدید و جهش یافته این ویروس در طی روزهای آبنده ظاهر شود. لذا به همه کاربران توصیه میشود، ضدویروس خود را همواره به روز نگهدارند.
- اهمیت و خطر ویروس Duqu تا چه حد جدی است؟
در حال حاضر با از کار انداختن مرکز فرماندهی این ویروس، فعالیت چندانی از ویروس Duqu مشاهده نمیشود. البته امکان دارد که این ویروس قادر باشد با مراکز فرماندهی متعدی ارتباط برقرار کند. هنوز ساختار ویروس Duqu به دقت بررسی نشده و مشخص نیست که ویروس قابلیت برقراری ارتباط با دیگر مراکز فرماندهی را داشته باشد. از طرف دیگر، برخی کارشناسان معتقدند که تنها شباهت برنامه نویسی بین دو ویروس Duqu و Stuxnet باعث مطرح شدن گسترده این ویروس جدید شده وگرنه هزاران ویروس هم ردیف ویروس Duqu هر روز ظاهر و کشف می شوند.
- ویروس Duqu را چه شخص و مرکزی کشف کرده است؟
این موضوع فعلاً محرمانه است و فقط گفته میشود که توسط یک گروه از کارشناسان امنیتی این ویروس کشف شده است. البته یک شرکت امنیتی کوچک در مجارستان هم ادعای کشف این ویروس را دارد.
