همه چیز درباره شبکه ملی اطلاعات

با توجه به الزامات سند چشم انداز 20 ساله کشور و نیز برنامه پنجم توسعه، موضوع شبکه ملی اینترنت با نام جدید شبکه ملی اطلاعات به صورت جدی در دستور کار دولت قرار گرفت و کلیات آن در دومین جلسه رسمی شورایعالی فضای مجازی به تصویب رسید که در این راستا سازمان فناوری اطلاعات به عنوان مجری این پروژه به برخی ابهامات در مورد چگونگی استفاده از این بستر ارتباطی پاسخ داده است.

به گزارش خبرگزاری مهر، شبکه‌‌ ملی متشکل از زیرساخت‌های ارتباطی، مراکز داده‌ توسعه یافته داخلی دولتی و غيردولتی و همچنين زيرساخت‌های نرم‌افزاری است که در سراسر کشور گسترده شده به نحوی که این شبكه ظرفیت لازم برای “نگهداری و تبادل امن اطلاعات داخلی در کشور برای توسعه‌ خدمات الکترونیکی” و “دسترسی به اینترنت” از طريق بستر ارتباطی باند پهن‌ سراسری برای کاربران خانگی، کسب‌وکارها و دستگاه‌های اجرایی را فراهم می‌كند و به نوعی تجمیع کننده‌ شبکه‌های اختصاصی، محلی و ملی در کشور است كه از دو بخش اختصاصی و عمومی تشکیل می‌شود.

بخش اختصاصی برای ارتباط و تبادل اطلاعات و خدمات دستگاه‌های اجرايی با یکدیگر و بخش عمومی برای ارائه خدمات به كاربران عمومی است و اين دو بخش در نقاطی نظير مراكز داده با يكديگر اتصال دارند.

تاريخچه شبکه ملی اطلاعات در كشور

در اواخر سال 1384 بحث شبکه ملی اينترنت در كشور مطرح و مهمترین دلیل پیاده سازی آن نیز کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت اعلام شد و در اسفندماه همان سال بود که براساس تصميم هیات دولت مقرر شد شبکه ملی طي 3 سال به بهره برداری برسد و طراحی های کلی شبکه نیز انجام شود. اما طی سالهای 85 تا 88 این طرح ملی به دلیل نبود تعریف درست از اهداف و برنامه های عملیاتی به بهره برداری نرسید و به نوعی با تاخیر در اجرا مواجه شد. پس از آن در سال 89 و با توجه به الزامات سند چشم انداز 20 ساله کشور و نیز برنامه پنجم توسعه موضوع شبکه ملی اینترنت با نام جدید شبکه ملی اطلاعات به صورت جدی تر مطرح و کلیات آن در ماده ۴۶ برنامه پنجم توسعه به وزارت ارتباطات تکلیف شد.

پاسخ به برخی ابهامات موجود در راه اندازی شبکه ملی اطلاعات

سازمان فناوری اطلاعات به عنوان مجری پروژه راه اندازی شبکه ملی اطلاعات در پاسخ به برخی ابهامات موجود و سوالات متداول کاربران در خصوص نحوه استفاده از شبکه ملی اعلام کرد: با راه‌اندازی شبكه ملی اطلاعات ارتباط اينترنتی کاربران نه تنها قطع نشده بلکه در اين ساختار دسترسی کاربران به تمامی سايت‌های داخل کشور با سرعت بالاتر و قيمت ارزان‌تر برقرار شده و دسترسی به اينترنت بصورت فعلی باقی می ماند.

همچنین راه اندازی شبكه ملی اطلاعات محدوديتی برای دسترسی کاربران به اينترنت و خدمات مبتنی بر وب ايجاد نمی كند و برای استفاده از این شبكه نیازی به مراجه به شرکت های اینترنتی در صورتيكه کاربر در حال حاضر از خدمات شركت های اينترنتی استفاده می کند نیست و اتصال کاربر به صورت خودكار به شبكه ملی اطلاعات برقرار و بطور همزمان از اينترنت نيز بهره مند خواهد شد.

در مورد هزینه اشتراک شبکه ملی اطلاعات نیز مجری این پروژه اعلام کرد: هزينه اشتراك جداگانه‌ای برای اشتراك اتصال به شبكه ملی اطلاعات پرداخت نخواهد شد ليكن بابت دريافت و دسترسی به خدمات از سوی ارائه‌دهنده سرويس هزينه پيش‌بينی خواهد شد.

اتصال به شبکه ملی اطلاعات با مودم های فعلی

در مورد تجهیزات خاصی همچون مودم و تلفن برای استفاده از شبكه ملی اطلاعات نیز باید گفت: از تمام امكانات موجود اتصال به اينترنت مانند ADSL ،WiMax GPRS ،3G و غيره می توان برای اتصال به شبكه ملی اطلاعات استفاده كرد. همچنين برای بهره‌مندی از برخی خدمات چندرسانه‌ايی مانند IPTV و IPMedia نياز به استفاده از تجهيزات اضافی است كه ارائه دهندگان اين خدمات برای مشتركان خود تامين خواهند كرد.

سازمان فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که آيا می توان از شبكه ملی اطلاعات استفاده نكرد اعلام کرد: شبكه ملی اطلاعات زيرساخت ملی دسترسی به كليه خدمات و اطلاعات تحت شبكه است بنابراين برای دسترسی به اينترنت جهانی نيز كاربران از اين زيرساخت استفاده خواهند كرد. به عبارت ديگر بستر دسترسی به شبكه ملی اطلاعات در داخل كشور با اينترنت يكسان است؛ در شبكه ملی اطلاعات ميزان سرعت دسترسی به سايت‌های خارجی و داخلی با توجه به استفاده کاربر نامحدود خواهد بود و پيش بينی می شود با توجه به فراهم شدن زمينه رقابتی بين ارائه دهندگان خدمات دسترسی، قيمت اینترنت به مراتب كاهش يابد.

این سازمان در مورد اقدامات سازمان‌ها و شركت‌های خصوصی برای اتصال به شبكه ملی اطلاعات نیز اعلام کرد: کلیه کسب و کارها همانند كاربران عادی و خانوارها، می توانند از امكانات موجود فراهم كنندگان خدمات دسترسی كه در حال حاضر مشترك آنها هستند در اتصال به شبكه ملی اطلاعات استفاده كنند.

کاهش حملات سایبری با شبکه ملی اطلاعات

سازمان فناوری اطلاعات در مورد اینکه با استفاده از شبكه ملی اطلاعات آيا ديگر شبكه سازمان‌ها، شركت‌ها و كامپيوترهای خانگی ويروسی نشده و نيازی به پرداخت هزينه‌های نصب آنتی ويروس‌ها نيست نیز اینطور توضیح داد: با توجه به اينکه منبع اکثر ويروس‌ها خارج از کشور است پيش بينی می شود بخش قابل ملاحظه ای از اين آلودگی ها و حملات کاهش می يابد. ليكن كاربران همواره از نصب آنتی ويروس‌ها و ساير اقدامات حفاظتی بی نياز نخواهند بود.

در حال حاضر فعاليت شبکه ملی اطلاعات در حوزه دامنه‌های دات آی آر و پسوندهای آنها است و مديران سايت‌های داخلی كه سايت آنها به پسوند‌هاي غير از  .ir  ختم می شود بايد اقدام به ثبت سايت خود در شبكه ملی اطلاعات كنند. همچنین با راه‌اندازی شبكه ملی اطلاعات والدين می توانند در صورت نياز صرفاً استفاده از اين شبكه را در اختيار فرزندان خود قرار داده و دسترسی به اينترنت را مسدود كنند.

شبکه ملی دچار قطعی نمی شود

این سازمان اعلام کرده که شبكه ملی اطلاعات به عنوان زيرساخت ملی ارتباطی و اطلاعاتی و برای دسترسی با سرعت بالا به سايت‌های داخل کشور است از اين‌رو در صورت بروز مشکل در دروازه‌های بين الملل و اينترنت، دسترسی به سايت‌هايی كه در كشور ميزبانی می شوند، دچار مشکل نخواهد شد؛ در همین حال اتصال كاربران خارج از كشور به سايت های داخلی نيز برقرار است و ايرانی هايی كه در خارج از كشور ساكن بوده و يا به سفر خارجی می روند امكان دسترسی به سايت‌های داخلی اعم از بانكی، اداری و غيره را خواهند داشت.

در صورت قطع اينترنت به دليل قطع فيبر نوری نیز شبكه ملی اطلاعات قطع نخواهد شد و در چنين مواقعی دسترسی به سايت‌های داخلی دچار اختلال يا قطعی نخواهد شد.

سازمان فناوری اطلاعات در مورد امكان قطع شبكه ملی اطلاعات به علت ترافيك بالا در دسترسی به سايت‌ها در مقاطع خاص همچون اعلام نتايج كنكور و يارانه‌ها اعلام کرد: با توجه به امكان ارائه سريعتر و ارزانتر اين نوع از خدمات و همچنين دسترسی كاربران به شبكه ملی اطلاعات، بهره‌مندی از چنين خدماتی با كيفيت بسيار مطلوب ارائه خواهد شد. دسترسی به این شبکه در اقصی نقاط كشور فراهم خواهد شد و محدودیتی در سرعت سرویس نخواهد داشت.

در شبکه ملی اطلاعات فیلترینگ مصداق ندارد

براساس توضیحات سازمان فناوری اطلاعات در مورد نحوه فیلترینگ در شبكه ملی اطلاعات، پایش یا فيلترينگ صرفاً در دسترسی به اينترنت جهانی مصداق دارد و در شبکه ملی اطلاعات مفهومی ندارد. در این شبکه امكان شناسايی صاحبان سايت‌های مختلف و ميزبان‌ها فراهم است بنابراين قطعا آنها نيز با مسئوليت و تعهد نسبت به انتشار اخبار، خدمات، اطلاعات و محتوای خود اقدام كرده و درصورت بروز تخلف برخورد با متخلفان از سوي مراجع ذيربط و طبق قانون به عمل می آيد.

براساس برنامه های مدنظر قرار است همزمان با توسعه خدمات و محتواها و تامين زيرساخت‌های مورد نياز در اين شبكه، تا پايان سال 94 يعنی پايان برنامه پنجم توسعه، 60 درصد خانوارها با اتصال پرسرعت به شبكه ملی اطلاعات متصل شوند که این شبکه مطابق پروتكل IP  كه همان استاندارد اينترنت است كار می كند.

دسترسی کاربران با پهنای باند 20 مگابایتی

دسترسی کاربران ایرانی به پهنای باند 20 مگابیت بر ثانیه در شبکه ملی اطلاعات و تحقق 80 درصد پرداختها به صورت الکترونیکی و نیز ارائه الکترونیکی 100 خدمات دولت به دولت از جمله اهداف کمی راه اندازی نهایی شبکه ملی اینترنت خواهد بود.

در همین حال اتصال 60درصد از خانوارها و کلیه کسب و کارها به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت تا پایان برنامه پنجم، کسب رتبه دوم منطقه ای سرانه پهنای باند و سایر شاخصهای ارتباطات و فناوری اطلاعات در پایان برنامه و نیز به دست آوردن سهم 2 درصدی صنعت ICT در تولید ناخالص داخلی تا آخر برنامه در این پروژه ملی دیده شده است.

همچنین علاوه بر اتصال کلیه دستگاهها به شبکه ملی اطلاعات، با توجه به اينكه افزایش 10 درصدی در ضریب نفوذ فناوری اطلاعات باعث افزایش تولید ناخالص ملی به ميزان 4/1 درصد در کشورهای پیشرفته و 2/1 درصد در کشورهای توسعه یافته می شود، با افزایش باند پهن شاهد جهش در رشد تولید ناخالص ملی كشور تا پایان برنامه پنجم خواهیم بود.