یک مقام مسئول در سازمان فناوری اطلاعات ایران از بهره برداری نسخه دسک تاپ سیستم عامل بومی در کشور تا دو سال آینده خبر داد و تاکید کرد: نسخه سرور این سیستم عامل با نام تجاری “زمین” یک سال آینده به انتشار عمومی خواهد رسید.
به گزارش خبرنگار مهر، نسخه نخست سیستم عامل بومی “زمین” با همکاری سازمان فناوری اطلاعات ایران، موسسه تحقیقات ارتباطات و فناوری اطلاعات و بخش خصوصی، با اعمال تغییراتی مناسب برای استفاده در کاربردهای مختلف و با درنظر گرفتن نیازهای بومی کشورمان در هفته ارتباطات امسال وارد فاز اجرای آزمایشی شد تا با نیازهای مراکز مختلف برای انتشار عمومی آماده شود.
امیرحسین بروجردیان- مدیرکل مدیریت و پشتیبانی فنی شبکه سازمان فناوری اطلاعات ایران در گفتگو با خبرنگار مهر به تشریح جزئیات سیستم عامل بومی “زمین” پرداخت و تاکید کرد: این سیستم عامل کاملا آزاد و متن باز است و آزاد و متن باز باقی خواهد ماند.
“زمین” متعلق به هیچ سازمانی نیست
وی با بیان اینکه سیستم عامل بومی “زمین” یک سیستم عامل متن بازاست که با لایسنس های باز که متعلق به هیچ سازمان یا شخصی نیست اجرایی می شود، درباره تفاوت این سیستم عامل بومی با پروژه ای مانند سیستم عامل ملی که پیش از این قرار بود اجرایی شود، گفت: پروژه سیستم عامل ملی با یک سری اهداف دیگری پدید آمد که در آن زمان نیز به اهداف فنی خود رسید اما برای آنکه کاربران از آن استفاده کنند مورد بهره برداری قرار نگرفت.
بروجردیان با تاکید براینکه تنها موضوع این نیست که سیستم عامل بخواهد کاربردی شود، ادامه داد: در بحث سیستم عامل، ما یکی از شاخه های توزیع لینوکس را انتخاب کردیم تا توزیع جدیدی از سیستم عامل لینوکس به تمام دنیا ارائه دهیم؛ یعنی هدفمان این است که به چیزی برسیم که ظرفیت جذب مشارکت جامعه متن باز جهانی را داشته باشد.
ساختن سیستم عامل ملی، 20 سال زمان می خواهد
مدیرکل مدیریت و پشتیبانی فنی شبکه سازمان فناوری اطلاعات ایران با بیان اینکه سیستم عامل ملی یعنی یک سیستم عاملی که ما از پایه شروع به نوشتن آن کنیم به مهر گفت: این به این معنی است که خودمان بخواهیم همه چیز سیستم عامل را از نو طراحی کرده و بنویسیم که در کشور ما حدود 20 سال زمان خواهد برد و به دلیل تغییرات سریع فناوری، به طور قطع اهدافش نیز بارها تغییر خواهد کرد؛ براین اساس کار کردن و زمان گذاشتن بر روی سیستم عامل ملی روش ناصحیحی است و با این وجود ما به این نتیجه رسیده ایم که می توانیم از سیستم عاملهایی که در دنیا وجود دارد و قابل استفاده هستند و کد منبع آنها می توانند در اختیار همه قرار گیرند استفاده کرده و از بعضی از منظرها که برایمان ضرورت بیشتری دارد آن را بومی کنیم.
وی فارسی سازی و امنیت بومی را از جمله ویژگیهایی عنوان کرد که در سیستم عامل بومی بکار گرفته می شود و افزود: سیستم عامل بومی “زمین” کاملا با طرح ملی لینوکس فارسی تفاوت دارد و در برخی از زیر پروژه های فنی از خروجیهای آن طرح استفاده شده است.
بروجردیان با بیان اینکه در سیستم عاملهای بومی هر شرکتی یک توزیع کننده است که از پایه سیستم عامل اصلی ویژگیهای جدید سفارش شده را اجرایی می کند، ادامه داد: سیستم عامل متن باز- اپن سورس- در سطح دنیا برای توزیع در داخل کشورها استفاده می شود و ما نیز طبق منشور اپن سورس از آن در داخل کشور استفاده کرده و آن را بومی کرده ایم.
به گفته وی در سیستم عامل بومی”زمین” اصل موضوع از بین نرفته و تنها خط و زبان فارسی و یک سری ارزش افزوده هایی روی آن اضافه شده است که دیگر کشورها نیز می توانند از آنها استفاده کنند.
کارفرمای طرح سیستم عامل بومی”زمین” با بیان اینکه این پروژه در موسسه تحقیقات ارتباطات و فناوری اطلاعات انجام شده است، ادامه داد: سازمان فناوری اطلاعات ایران پشتیبان این سیستم خواهد بود.
بهره برداری عمومی از نسخه سرور سیستم عامل “زمین” یک سال دیگر
بروجردیان درباره کاربردهای سیستم عامل بومی “زمین” نیز به مهر گفت: نسخه اولیه این سیستم عامل برای سرور پیاده سازی شده است که فاز آزمایشی آن برای رفع اشکالات نرم افزار و عدم تطبیق آن با بعضی سخت افزارها از ابتدای خردادماه جاری آغاز شده است. براین اساس پیش بینی می شود که نسخه سرور که کاربران بتوانند از آن استفاده کنند ظرف یک سال آینده و تا آخر خردادماه سال 92 نهایی خواهد شد.
وی افزود: اما نسخه دسک تاپ برای کاربران خانگی دغدغه های خاص خود را دارد و بسیار با این سیستم عامل تفاوت دارد؛ براین اساس پروژه های دیگری بر مبنای “زمین” در دست تعریف داریم که کاربردهایی به آن افزوده می شود و تحت استفاده کاربران قرار می گیرد.
برون سپاری کاربردهای پروژه سیستم عامل بومی
کارفرمای طرح سیستم عامل بومی”زمین” با بیان اینکه هم اکنون پروژه ای با مدیریت، هدایت و راهبری موسسه تحقیقات ارتباطات و فناوری اطلاعات در دست اقدام است و مراکز دانشگاهی نیز در این زمینه همکاری می کنند خاطرنشان کرد: درصدد هستیم تشکل متن بازی تشکیل دهیم و شرکتهای خصوصی را تشویق و حمایت کنیم تا برای نسخه اولیه سیستم عامل “زمین” کاربردهایی اضافه کنند.
وی گفت: برای آنکه سیستم عامل بومی موفق شود به کمک همه جامعه نرم افزاری کشور نیاز است؛ حتی کسانی که نرم افزارهای کاربردی متن بسته و سیستم های اطلاعاتی و اداری می نویسند نیز می توانند در این جنبش ملی مشارکت داشته باشند. براین اساس قرار است یک سری سیستم عامل در کشور در سطح سرور برای دستگاههای اجرایی راه اندازی شوند و شرکتهای فعال در این بخش می توانند نرم افزارهای کاربردیشان را در این بازار جدید به فروش برسانند.
مدیرکل مدیریت و پشتیبانی فنی شبکه سازمان فناوری اطلاعات ایران با بیان اینکه در این پروژه این سازمان سیاستگذار و حمایت کننده خواهد بود و به هیچ وجه در پیاده سازی آن دخالت نخواهد کرد، به مهر گفت: این پروژه به صورت برون سپاری اجرایی میشود و هم اکنون نیز برخی از دانشگاهها مانند دانشگاه الزهرا فعالیتهای تحقیق و توسعه اولیه آن را در بخش تولید این پروژه انجام می دهند و پس از آن ویژگیهای جدیدی به آن اضافه می شود.
بهره برداری از نسخه دسک تاپ 2 سال طول می کشد
بروجردیان در مورد بهره برداری از نسخه دسک تاپ سیستم عامل بومی نیز به مهر گفت: این پروسه بسیار طولانی بوده و حتی ممکن است بیشتر از دو سال زمان ببرد تا کاربر نهایی بتواند از آن استفاده کند؛ چرا که تنها خود سیستم عامل مهم نیست بلکه یک سری ابزارهای دیگر نیز باید برای رفع نیاز کاربران تغییر داده شود. البته باید گفت ما هدفمان این است که به سمتی برویم که بتوانیم از نظر تجاری سازی نیز سیستم عامل را خود اتکا کنیم تا با توجه به سطح دانشی کشور، بتواند افزایش ضریب نفوذ رایانه و استفاده از اینترنت را بالا ببرد و به اهداف قانون برنامه پنجم برسد.
وی با بیان اینکه پیاده سازی سیستم عامل بومی در برنامه پنجم توسعه اقتصادی نیامده اما از جمله برنامه های رسیدن به اهداف نهایی این برنامه راهبردی است خاطرنشان کرد: این پروژه یکی از پروژه های ذیل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است که بصورت حمایت از بخش خصوصی و زیرساخت نرم افزاری شبکه ملی اطلاعات خواهد بود.
بروجردیان با تاکید براینکه سیستم عامل محصولی نیست که بگوییم آن را ساخته و به اتمام رسانده ایم گفت: این پروژه یک فرآیند و چرخه حیات دارد که تنها به محصول ساخته شده ارتباط ندارد و در این چرخه، آموزش نقش اصلی را بازی می کند؛ براین اساس ما باید بتوانیم تمامی ظرفیتهای فرهنگی – آموزشی کشور از قبیل آموزش و پرورش، دانشگاهها، بخش خصوصی و در نهایت عموم کاربران کامپیوتر در جامعه را با همکاری رسانه هایی همچون صدا و سیما و روزنامه ها و سایتها ، به همگرایی جهت یاری و رشد و تعالی این پروژه ملی تشویق کنیم.
به گفته وی با گسترش بکارگیری و توسعه سیستم عامل بومی یک خیز بلند در صنعت نرم افزار کشور برداشته خواهد شد و ضمن ایجاد مشاغل پایدار باعث ارزآوری و شکوفایی صادرات نرم افزاری نیز می شویم.
کشورهایی که سیستم عامل بومی دارند
مدیرکل مدیریت و پشتیبانی فنی شبکه سازمان فناوری اطلاعات ایران با تاکید براینکه بسیاری از کشورها سیستم عامل بومی دارند، به مهر گفت: سیستم عامل اپن سورس در اغلب کشورها وابسته به دولتها نیست و بسیاری از شرکتها در قالب کنسرسیوم و اجتماعاتی آن را نوشته و به سفارش کشورها توسعه داده اند. براین اساس کشورها نیز از این طرح ها برای برطرف کردن نیازهای خاص خود استفاده می کنند که نمونه آن اعمال خط و زبان کشورها در سیستم عاملهای متن باز است.
وی تصریح کرد که اعمال خط و زبان کشورها در سیستم های اپن سورس می تواند مورد استفاده دیگر مجامع نیز قرار گیرد و ادامه داد: هم اکنون کشورهایی مانند روسیه، ترکیه، برزیل، آلمان و آمریکا نیز از نسخه کاملا سفارشی شده سیستم عامل متن باز در صنایع خود استفاده می کنند.
داشتن سیستم عامل بومی در این زمان ضرورت است
بروجردیان با تاکید بر ترغیب کاربران ایرانی به استفاده از سیستم عامل بومی در کشور به مهر گفت: برخی چیزها ضرورت است و هم اکنون نیز کشور تشخیص داده که داشتن سیستم عامل بومی دراین زمان ضرورت است و ما باید به سمت آن برویم.
وی افزود: برای استقبال از این پروژه نیز چرخه کسب و کار وجود دارد و دولت قرار نیست در آن دخالت کند و تنها نقش کاتالیزور راه اندازی چرخه کسب و کار را دارد و شرکتهای فعال بخش خصوصی با توجه به توان و طرح تجاری خود می توانند سهم بازارشان را در این زمینه به دست آورند.