فضای سایبر، نه صرفا یک ابزار، بلکه متناظر الکترونیکی جغرافیای فیزیکی، البته با مرزبندی های متفاوت و مرزهایی نامریی تر است. از این رو، همان طور که حکومت ها و فرهنگ ها اقدام به تبلیغ خود درون مرزهای دیگر می کنند؛ حضور در فضای مجازی نیز برای اهل سیاست و محدوده های فرهنگی امری الزامی است. از سوی دیگر، حضور سیاست مداران و رسانه های محلی و تبلیغ سیاست های نظام در فضای مجازی، به ویژه شبکه های اجتماعی را می توان نمونه ای از کاربرد دیپلماسی عمومی دانست.
اما موضوع این است؛ در حالی که حضور رسانه اجتماعی جهانی از جمله فیس بوک برای تبلیغ و تبیین سیاست های نظام، نه تنها مناسب بلکه ضروری است؛ چرا بهره مندی مردم ایران از این امکان جهانی و فضای متعامل محدود می شود؟
اساسا رسانه های اجتماعی مجازی، از آن جهت که قابلیت تعامل و گفت و گو را فراهم می کنند، دارای تفاوت ماهوی با رسانه های یکسویه همچون ماهواره هستند. با این پیش فرض، آیا بستن درهای فیس بوک به روی ایرانی های متمدن به بهانه تهاجم فرهنگی، بی احترامی به شعور فرهنگی و توان تاریخی فرهنگسازی ایرانیان نیست؟
ایجاد صفحههایی با نام سیاستمداران در فیس بوک و شبکههای اجتماعی دیگر اتفاق تازه ای نیست. با این حال در هفتههای اخیر به دنبال فعالیت صفحاتی با نام برخی از اعضای کابینه دولت یازدهم در این شبکه اجتماعی بحثهای مختلفی درباره رفع فیلتر فیس بوک مطرح شده است.
به نقل از روزنامه فناوران، در ماههای گذشته و به دنبال انتخابات ریاست جمهوری بار دیگر موضوع شبکههای اجتماعی و فیس بوک مورد توجه قرار گرفت و تقریبا با نام تمام کاندیداهای ریاست جمهوری در این شبکه اجتماعی صفحههایی ایجاد شد.
کمپین رفع فیلتراز فیس بوک
پس از انتخابات و به دنبال انتخاب حسن روحانی نیز کمپینی از فعالان مجازی درخواست رفع فیلتر فیس بوک را به رییس جمهوری جدید ارایه دادند و این سوال را ایجاد کردند که آیا ممکن است این درخواست در دولت جدید مورد قبول واقع شود؟
در این میان اگرچه تاکنون هیچ اظهار نظر صریح و شفافی از سوی مسوولان مربوطه در این خصوص صورت نگرفته اما در سطح وسیعی این گونه شایع شده که ممکن است این شبکه اجتماعی رفع فیلتر شود.
اما آنچه به نظر می رسد موجب تشدید و تقویت این گمانهزنیها شده، فعالیت صفحاتی منسوب به برخی اعضای دولت جدید در این شبکه است.
بازنشر گفته های هاشمی رفسنجانی درباره فیس بوک
تنها چند روز پس از فعالیت دولت جدید بود که سایت آیتالله هاشمی رفسنجانی به بازنشر صحبتهای قدیمی ایشان درباره این شبکه اجتماعی پرداخت و به نقل از او این گونه آورد که: امروز یک صفحه فیس بوک تبدیل به موضوع خبری تمام دنیا میشود؛ برخلاف عدهای که فکر میکنند این جریانها خطرناک است ما فکر می کنیم که این جریان امر مبارکی در دنیاست.
صفحه رسمی محمد جواد ظریف
هنوز مدت زیادی از این اتفاق نگذشته بود که صفحهای منسوب به محمدجواد ظریف ، وزیر امور خارجه نیز به فعالیت پرداخت. البته همان طور که گفته شد ایجاد صفحاتی با نام فعالان سیاسی از گذشته هم وجود داشته اما این بار این که این صفحه به طور مستقیم توسط شخص وزیر مدیریت می شود و وی روزنوشتهایی را در صفحه شخصی خود منتشر میکند، بازتاب گستردهای در مطبوعات داخل و حتی خارج از کشور داشته است.
پس از محمدجواد ظریف، حسامالدین آشنا، معاون سیاسی دفتر رییسجمهوری و اسحاق جهانگیری، معاون اول رییسجمهوری نیز فعالیتهای خود در این فضا را از سر گرفتهاند.
در زمان مناظره های تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری، حسن روحانی با انتقاد از وضعیت حاکم بر فضای مجازی، گفته بود که شرایط فعلی اینترنت را در شأن مردم نمیداند.
پیش از این مهدی اخوان بهابادی ، دبیر شورای عالی فضای مجازی در خصوص عضویت و فعالیت در فیس بوک گفته بود: به عنوان یک شبکه اجتماعی که در خارج از کشور فعالیت دارد، فرقی بین این شبکه با سایر شبکههای اجتماعی قایل نیستیم و پیش از این هم اعلام کردهایم که عضویت در این شبکهها به طور طبیعی جرم نیست اما دور زدن سامانه فیلترینگ کشور طبق قانون جرم محسوب میشود.