پنجاه سال از زمان برقراري نخستين ارتباط ديپلماتيك ايران و كرهجنوبي ميگذرد و دو كشور طي پنج دهه اخير حجم روابط سياسي، اقتصادي و فرهنگي خود را به ميزان چشمگيري افزايش دادهاند. حال سوال اينجاست كه آيا تحريمهاي اخير غرب عليه ايران ميتواند باعث قطع رابطه 50 ساله كرهجنوبي با ايران شود؟
به نقل از سایت خبری ایستنا و به گزارش ایسنا، روابط دیپلماتیک بين ايران و كرهجنوبي نخستين بار در سال 1341 برقرار شد و تا قبل از تاسیس سفارت ایران در سئول سفارت كشورمان در توكيو مسئولیت هماهنگي روابط با كرهجنوبي را عهدهدار بود. با تاسيس سفارت و به دنبال آن افزايش تردد مقامات عالي رتبه دو كشور، زمينه توسعه هرچه بیشتر روابط و همكاريهاي اقتصادي فراهم آمد.
در آبان 1354 نخستين كميسيون مشترك اقتصادي و فني دو كشور برگزار و مقدمات ديدار وزير خارجه (1355) و نخستوزير كره (1356) از ايران فراهم شد. در سال 1356 و همزمان با تبادل سفرا دومين كميسيون مشترك اقتصادي و فني دو كشور در سئول برگزار شد. متعاقب آن همكاريهاي تجاري و بازرگانی در زمينههاي نساجي، شيلات، مخابرات، صنايع خودروسازي و لاستيك، نفت، گردشگري آغاز شد و همچنين زمینه صادرات اقلام سنتي و معدني ايران به كره فراهم شد.
در این زمان حجم كل سالانه مبادلات تجاري دو كشور رقم قابل توجهی نبود و در تراز تجاري و همكاريهاي خارجي طرفين تاثیر زیادی نداشت و با بررسي تفاهمات و اسناد پاياني كميسيون مشترك اقتصادي و فني دو كشور این نتیجه بدست میآید که در آن زمان تهران در پي اهداف درازمدت صنعتي و اقتصادي نبوده است. اشتغال 12 هزار كارگر كرهاي در ايران، امضاي قراردادهاي همكاري ماهيگيري و ورزشي، تاسيس انجمن دوستي دو كشور از اهم توافقات رسمي بوده است.
اما روابط ايران و كرهجنوبي پس از پيروزي انقلاب دو روند متفاوت را در برداشت:
الف: دولت كره از جمله اولين كشورهايي بود كه دولت جمهوري اسلامي ايران را به رسميت شناخت و با حفظ سفير خود در تهران تمايلش را نسبت به گسترش مناسبات اعلام كرد، اما در اين دوره سفارت كشورمان در سئول در سطح كاردار به فعاليت خود ادامه داد.
ب: عدم اتخاذ مواضع خصمانه و در کنار آن عدم مشاركت در تحريمهاي اعمال شده در قبال جمهوري اسلامي ايران و پيشرفتهاي صنعتي و فني در كره این ایده را در جمهوری اسلامی ایران به وجود آورد که برای تامين بخشي از نيازمنديهاي كشورمان میتواند با کره وارد معامله شود. این موضوع به تدريج زمينه مساعدي را براي گسترش روابط دوجانبه فراهم آورد و در خرداد ماه 1368 متعاقب سفر معاون وقت آسيا و اقيانوسيه وزارت امور خارجه كشورمان به سئول که پس از آتشبس در جنگ تحميلي برقرار شده بود، تحولات جدیدی در روابط پیش آمد و متناسب با اولويتهاي سياست خارجي كشور اقدامات مناسبی صورت گرفت و اولين سفير جمهوري اسلامي ايران به سئول اعزام شد و از همين زمان روابط و همكاريهاي دو كشور در زمينههاي اقتصادي، فني و صنعتي ارتقا یافت و میزان آن به ويژه در دوران بازسازي جنگ تحميلي به چند برابر افزايش يافت.
دولت كره و شركتهاي بزرگ اين كشور ضمن استقبال از گسترش همكاريها و انجام پروژههاي بزرگ، بر ميزان اعتبارات خود به جمهوري اسلامي ايران افزودند و بدينگونه حجم مبادلات بازرگاني دو كشور از سطح 500 ميليون دلار در سال 1357 در سال 1376 به 1.8 ميليارد دلار رسيد و در سال 1389 میزان آن به 11.5 میلیارد دلار رسید و این روند افزایشی نیز در سال 2011 ادامه داشت و نهایتا به رقم 18.5 میلیارد دلار بالغ شد.
به گزارش ايسنا، تازهترين آمار گمرك ايران نيز نشان ميدهد كه حجم تجارت (غيرنفتي) ايران و كرهجنوبي در چهار ماهه نخست سال 1391 نسبت به مدت مشابه در سال قبل كمتر از يك درصد كاهش يافت. براين اساس حجم تجارت دو كشور در مدت زمان ياد شده با كاهش هشت درصدي بالغ بر 1.7 ميليارد دلار شد.
در اين مدت صادرات ايران به كرهجنوبي با كاهش 52 درصدي بالغ بر 230 ميليون دلار شد، در حالي كه واردات ايران از كرهجنوبي با رشد 19 درصدي به رقم 1.5 ميليارد دلار رسيد. عمدهترين كالاهاي وارداتي ايران از كره شامل لوازم خانگي و برقي، خودرو، شمش فولاد و محصولات فولادي و دارو ميشوند.
چندي پيش حميد صافدل، رئيس سازمان توسعه تجارت در گفتوگو با ايسنا درباره احتمال قطع رابطه ايران و كرهجنوبي عنوان كرد كه هنوز تصميمگيري جديدي درباره تجارت با كره گرفته نشده و ايران در اين خصوص بر اساس منافع خود تصميمگيري خواهد كرد و كار عجولانهاي نخواهد كرد. پيشتر سفير ايران در كرهجنوبي از احتمال توقف واردات كالا از كره توسط ايران خبر داده بود. اگرچه طبق آمار گمرك ايران حجم تجارت دو كشور در سال 1390 با رشد 45 درصدي به 6.1 میلیارد دلار رسيد. سال قبل صادرات ایران به کره با رشد خیره کننده 140 درصدی به رقم 1.3 میلیارد دلار رسید، در حالي كه واردات ایران از این کشور شرق آسیا با افزایش 30 درصدی به حدود 4.7 میلیارد دلار رسید. البته اين آمار مربوط به تجارت غيرنفتي ايران و كره ميشود و بايد به آن حجم صادرات غيرمستقيم، چمداني و صادرات نفت خام ايران به كره را نيز اضافه كرد.
به تازگي نيز تعدادي از مديران شركت كرهاي سامسونگ با اهداف تجاري به ايران سفر كردند. گفته ميشود شركتهاي لوازم خانگي كرهجنوبي در ايران به تنهايي فروشي نزديك به 4000 ميليارد تومان دارند.
در همين حال مدير فروش بخش لوازم خانگي سامسونگ در ايران در گفتوگو با خبرنگار ايسنا با اشاره به سفر برخي از مديران اين شركت به كشورمان طي چند هفته گذشته گفت: اين سفر كاملا عادي و طبيعي بوده و ما به صورت ماهانه و در سطوح مختلف مديريتي از كشورهايي مانند ايران كه سامسونگ در آنها حضور دارد، بازديد ميكنيم.
او با اشاره به اينكه اين سفر اهداف مختلفي مانند مذاكره با مقامات ايراني و بانكها داشته است، در پاسخ به اين سوال كه رقم دقيق فروش سامسونگ در بازار ايران چقدر است؟ گفت: اين رقم به طور دقيق قابل محاسبه نيست و اگر هم قابل محاسبه باشد، ما آنرا اعلام نميكنيم. اگرچه به نوشته برخي سايتهاي خبري فروش كلي برندهاي كرهاي در بازار لوازم خانگي ايران حدود 4000 ميليارد تومان برآورد ميشود.
امير اميري با اشاره به اينكه بازار ايران براي شركت سامسونگ بسيار ارزشمند است، اظهار كرد: سامسونگ در ايران سرمايهگذاريهاي زيادي در حوزه توليد و تحقيقات بازار انجام داده و در چند ماه گذشته شتاب بيشتري به فعاليتهايش در ايران داده است. مسائل به وجود آمده در روابط بين ايران و كرهجنوبي زودگذر است. در عين حال راههاي زيادي براي دور زدن تحريمها وجود دارد و ما نيز از اين راهها استفاده ميكنيم.
مدير فروش سامسونگ در ايران در عين حال با اذعان اينكه مشخص نيست در آينده چه اتفاقاتي رخ خواهد داد، عنوان كرد: كرهجنوبي خريد نفت خام را از ايران تحريم نكرده، بلكه قطع صادرات نفت خام ايران به اين كشور كه البته به تازگي از سر گرفته شد، به دليل توقف پوشش بيمهاي نفتكشهاي ايراني توسط اتحاديه اروپا بود كه اين مشكل در حال برطرف شدن است.
اميري همچنين با اشاره به اينكه سامسونگ حدود 46 درصد از بازار لوازم خانگي ايران را در اختيار داشته و قصد دارد در چند ماه آينده محصولات جديدي از جمله يك مدل جديد يخچال به نام ديجيتال اينورتر را روانه بازار ايران كند، افزود: بيشتر مشكلات به وجود آمده در روابط ايران و كرهجنوبي مربوط به مشكل نقل و انتقال پول و مبادلات بانكي است.
با در نظر گرفتن اظهارات فوق ميتوان نتيجه گرفت كه دو برند كرهاي به تنهايي بيش از 50 درصد از سهم بازار لوازم خانگي ايران را در اختيار دارند. سهم عظيمي كه باعث ميشود كرهايها حتي در شرايط تشديد تحريمها از بازار ايران دل نكنند.
به گزارش ايسنا، در تازهترين رخداد پالايشگاههاي كرهجنوبي اواخر هفته گذشته از قصد خود براي از سرگيري واردات نفت خام موردنياز خود از ايران خبر دادند. كرهجنوبي چهارمين خريدار بزرگ نفت خام ايران محسوب ميشود.